Leiderschapsprincipes als hefboom voor groei en innovatie

Ondanks het vaststellen van een missie, visie, strategie en kernwaarden is het een uitdaging voor veel organisaties om een positieve en professionele leercultuur voor de medewerkers te creëren. Het lukt het leiderschap maar niet om een gemeenschappelijke taal en principes te creëren, waardoor niet iedereen in de organisatie begrijpt wat er van hen verwacht wordt.

In deze gevallen kunnen leiderschapsprincipes helpen om de gewenste cultuurverandering of een nieuwe manier van werken te ondersteunen en te versterken. Maar wat zijn leiderschapsprincipes, waar komen ze vandaan en hoe stel je ze op?

Leiderschapsprincipes zijn richtlijnen en overtuigingen die leiders volgen om effectief te zijn in het leiden van teams en organisaties. Deze principes kunnen worden gebruikt als een gids om belangrijke beslissingen te nemen en om anderen te inspireren en te motiveren.

(Leiderschapsprincipes AHOLD)

Wat zijn leiderschapsprincipes

Er zijn verschillende leiderschapsprincipes die worden gebruikt door leiders in verschillende contexten, zoals:

  1. Visie: Een effectieve leider heeft een heldere visie voor de toekomst en kan deze op een inspirerende manier communiceren naar zijn of haar team.
  2. Integriteit: Leiders moeten integer zijn en handelen volgens ethische principes. Dit omvat eerlijkheid, verantwoordelijkheid nemen voor fouten en zich houden aan hun beloften.
  3. Communicatie: Goede communicatie is essentieel voor effectief leiderschap. Leiders moeten open en duidelijk communiceren met hun team en luisteren naar feedback.
  4. Empowerment: Leiders moeten hun teamleden in staat stellen om hun potentieel te bereiken en hen ondersteunen bij het nemen van verantwoordelijkheid en het nemen van initiatief.
  5. Teamwork: Effectieve leiders begrijpen het belang van teamwork en creëren een omgeving waarin samenwerking en samenwerking worden gestimuleerd.
  6. Aanpassingsvermogen: Leiders moeten flexibel en aanpasbaar zijn in het gezicht van veranderingen en onzekerheid.
  7. Innovatie: Leiders moeten creativiteit en innovatie aanmoedigen en een omgeving creëren waarin nieuwe ideeën kunnen worden uitgewisseld en geïmplementeerd.

Het toepassen van deze en andere leiderschapsprincipes kan helpen bij het opbouwen van vertrouwen en respect in het team, het bevorderen van groei en ontwikkeling, en het behalen van gemeenschappelijke doelen.

Hoe stel je leiderschapsprincipes op

Het opstellen van leiderschapsprincipes is een proces dat begint met het begrijpen van de waarden en doelen van de organisatie. Hier zijn enkele stappen die kunnen helpen bij het opstellen van leiderschapsprincipes:

  1. Identificeer de kernwaarden van de organisatie: Het is belangrijk om de kernwaarden van de organisatie te begrijpen en te identificeren. Deze waarden moeten in overeenstemming zijn met de missie en visie van de organisatie.
  2. Betrek medewerkers en belanghebbenden: Om leiderschapsprincipes op te stellen die passen bij de organisatiecultuur, is het belangrijk om de input van medewerkers en belanghebbenden te verzamelen. Dit kan gedaan worden door middel van interviews, enquêtes of focusgroepen.
  3. Formuleer principes op basis van de kernwaarden: Op basis van de kernwaarden en de input van medewerkers en belanghebbenden, formuleer principes die de leiderschapscultuur van de organisatie weergeven.
  4. Maak principes specifiek en meetbaar: Het is belangrijk om de principes specifiek en meetbaar te maken, zodat het duidelijk is hoe ze in de praktijk kunnen worden toegepast en hoe ze de prestaties van de organisatie beïnvloeden.
  5. Communiceer de principes en pas ze toe: Zodra de principes zijn opgesteld, is het belangrijk om ze te communiceren naar alle medewerkers en leiders in de organisatie. Door de principes te integreren in het dagelijks werk van de organisatie en ze te gebruiken als basis voor beslissingen en acties, kunnen ze de organisatiecultuur en prestaties verbeteren.

Het opstellen van leiderschapsprincipes is een continu proces en het is belangrijk om de principes regelmatig te evalueren en bij te werken om ervoor te zorgen dat ze nog steeds relevant zijn voor iedereen in de organisatie.

Enkele voorbeelden van goed opgestelde leiderschapsprincipes

Goed opgestelde leiderschapsprincipes zijn specifiek en geven de kernwaarden en doelen van de organisatie weer. Ze zijn eenvoudig te begrijpen en kunnen worden gebruikt als basis voor beslissingen en acties in de organisatie. Hier zijn enkele voorbeelden van goed opgestelde leiderschapsprincipes:

  1. Amazon: “Customer Obsession, Ownership, Invent and Simplify, Are Right, A Lot.”
  2. Microsoft: “Empower every person and every organization on the planet to achieve more.”
  3. Airbnb: “Champion the mission, Be a host, Embrace the adventure, Be a cereal entrepreneur, Simplify and inspire.”
  4. Google: “Focus on the user and all else will follow, It’s best to do one thing really, really well, Fast is better than slow, Democracy on the web works, You don’t need to be at your desk to need an answer, You can make money without doing evil, There’s always more information out there, The need for information crosses all borders, You can be serious without a suit, Great just isn’t good enough.”

Welke organisaties passen leiderschapsprincipes succesvol toe

Veel organisaties passen leiderschapsprincipes toe in hun dagelijkse werk en bedrijfsvoering. Het gebruik van deze principes kan helpen bij het opbouwen van sterke en effectieve teams, het stimuleren van innovatie en groei, en het creëren van een cultuur van vertrouwen en samenwerking. Hieronder volgen enkele voorbeelden van organisaties die leiderschapsprincipes toepassen:

  1. Google: Google is bekend om zijn sterke focus op leiderschap en heeft een speciaal programma, genaamd “Google’s Oxygen Project”, dat gericht is op het ontwikkelen van leiderschapscapaciteiten bij werknemers op alle niveaus van het bedrijf. Google hanteert principes zoals “psychologische veiligheid”, waarbij medewerkers zich vrij voelen om ideeën te delen en feedback te geven, en “durf te dromen”, waarbij medewerkers worden aangemoedigd om groot te denken en risico’s te nemen.
  2. The Walt Disney Company: Disney staat bekend om zijn sterke focus op klanttevredenheid en heeft principes zoals “make magic”, waarbij het bedrijf zich richt op het leveren van unieke en onvergetelijke ervaringen voor zijn klanten, en “value people”, waarbij medewerkers worden gewaardeerd en geïnspireerd om hun best te doen.
  3. Bol.com: Bol.com hanteert het principe “We werken aan het geluk van de klant” en investeert sterk in klanttevredenheid en service.
  4. Coolblue: Coolblue heeft als leiderschapsprincipe “Alles voor een glimlach”, wat betekent dat het bedrijf zich sterk richt op klanttevredenheid en het leveren van een uitstekende klantervaring.
  5. ING Bank: ING Bank hanteert het principe “Think Forward” en heeft als doel om innovatie te stimuleren en vooruit te denken om zo de beste oplossingen voor hun klanten te bieden.
  6. HEMA: HEMA heeft als leiderschapsprincipe “Jij maakt het verschil”, wat betekent dat het bedrijf waarde hecht aan de ontwikkeling en groei van zijn medewerkers en streeft naar een positieve werkomgeving.
  7. Heineken: Heineken heeft als leiderschapsprincipe “Brewing a Better World” en zet zich in voor duurzaamheid en verantwoordelijkheid in hun bedrijfsvoering.

Dit zijn slechts enkele voorbeelden van (Nederlandse) organisaties die leiderschapsprincipes succesvol toepassen. Veel andere organisaties, zowel groot als klein, in verschillende sectoren passen ook leiderschapsprincipes toe om hun organisatiecultuur en strategie te verbeteren. 

Geïnspireerd op de volgende auteurs

Er zijn veel auteurs en experts die leiderschapsprincipes hebben beschreven en gedefinieerd. Ter inspiratie volgen hieronder enkele van de meest bekende auteurs en hun bijdragen aan de ontwikkeling van leiderschapsprincipes:

  1. Stephen Covey: Covey is de auteur van “The 7 Habits of Highly Effective People”, een boek dat leiderschapsprincipes beschrijft die gericht zijn op persoonlijke ontwikkeling en effectiviteit. Covey benadrukt onder meer het belang van proactiviteit, beginnen met het einde in gedachten en synergie creëren.
  2. John C. Maxwell: Maxwell is een veelgeprezen auteur op het gebied van leiderschap. Hij heeft talloze boeken geschreven, waaronder “The 21 Irrefutable Laws of Leadership” en “Developing the Leader Within You”. Maxwell legt de nadruk op het belang van het ontwikkelen van leiderschapskwaliteiten door middel van zelfreflectie, persoonlijke groei en het leren van anderen.
  3. Ken Blanchard: Blanchard is de auteur van “The One Minute Manager” en mede-auteur van “The Leadership Pill”. Hij heeft verschillende leiderschapsprincipes ontwikkeld, waaronder de kracht van positief leiderschap, het belang van empathie en het vermogen om feedback te geven en te ontvangen.
  4. Peter Drucker: Drucker, een van de meest invloedrijke managementexperts, heeft verschillende bijdragen geleverd aan het leiderschapsdenken. Hij legt de nadruk op het belang van visie, verantwoordelijkheid nemen, persoonlijke ontwikkeling en effectief communiceren.
  5. Warren Bennis: Bennis, een vooraanstaand leiderschapsdeskundige, heeft talloze boeken geschreven over leiderschap, waaronder “On Becoming a Leader” en “Leaders: Strategies for Taking Charge”. Hij benadrukt het belang van authentiek leiderschap, het vermogen om te leren en te groeien, en het opbouwen van vertrouwen in relaties.

Een mooie leiderschapsreis gewenst.

J.W.M. Grob MBA – 2023