Coachen van gedragsverandering met het Actief Coachmodel (ACM)
Gedragsverandering is een complex proces dat niet alleen vraagt om het aan- en afleren van vaardigheden, maar ook om het aanpakken van onderliggende belemmeringen en het benutten van krachtbronnen. Bij VolleKR8 hebben we een actief coachmodel (ACM) ontwikkeld met vijf ontwikkelingsniveaus om dit proces doeltreffend te begeleiden.
Het Actief Coachmodel (ACM): een analyse- en werkmodel
Het ACM is een waardevol analyse- en werkmodel voor trainers, coaches en coachend leidinggevenden. In dit artikel ontdek je hoe je dit model kunt toepassen om gedragsverandering te faciliteren en te begeleiden.
Vraaggericht coachen
Centraal in het proces van gedragsverandering staat vraaggericht coachen. Dit houdt in dat door vragen de verandering in kaart wordt gebracht, gevolgd door het internaliseren van gedragsverandering. Het vraagt van betrokkenen om gewoontegedrag deels los te laten, uit hun comfortzone te stappen en het stressgebied van nieuw gedrag te betreden.
Boven- en onderstroom verbinden
Bij VolleKR8 hanteren we de benadering ‘van buiten naar binnen’ voor de opbouw van een coachingstraject. Hierbij starten we met de bovenstroom van persoonlijke leerdoelen en bewegen we vervolgens naar de onderstroom.
Deze aanpak biedt inzicht in het zichtbare gedrag van de coachee en de reacties in zijn omgeving, om vervolgens de diepere lagen van overtuigingen, oordelen, emoties, en fysieke spanningen te verkennen.
Concrete leerdoelen formuleren met BESMARTI
Bij VolleKR8 geloven we in het krachtig formuleren van concrete leerdoelen om effectiever om te gaan met uitdagende praktijksituaties, waarbij je één of maximaal twee aandachtspunten kiest die je als de belangrijkste beschouwt.
Formuleer deze volgens de aanpak BESMARTI. Dit zorgt voor een haalbare focus waar je actief aan kunt werken. Vergeet niet om je doelen te evalueren en te begrijpen wat heeft bijgedragen aan het behalen ervan.
BESMARTI: jouw gids voor persoonlijke groei
- B = Bezield
Formuleer je doelen vanuit je diepste drijfveren bij VolleKR8. Wat motiveert jou op een dieper niveau? Laat je doelen voortkomen uit je innerlijke kracht. - E = Energie
Geeft je doel je energie, plezier, en lol? Bij VolleKR8 streven we naar doelen die niet alleen leiden tot groei, maar ook bijdragen aan jouw energie en enthousiasme. - S = Specifiek
Formuleer je doel zo concreet mogelijk. Wie, wat, waar, wanneer, en hoe(veel)? Bij VolleKR8 zijn specifieke doelen de bouwstenen van effectieve ontwikkeling. - M = Meetbaar
Maak je doel zo concreet dat je het kunt evalueren bij VolleKR8. Meetbaarheid is essentieel om je voortgang te begrijpen en successen te vieren. - A = Acceptabel
Zorg ervoor dat je doel acceptabel is voor jezelf, voor anderen en voor je omgeving bij VolleKR8. Een gezonde balans tussen persoonlijke en collectieve belangen. - R = Realistisch
Ken je mogelijkheden en beperkingen bij VolleKR8. Maak een realistische inschatting van de werkelijkheid om doelen te stellen die uitdagend maar haalbaar zijn. - T = Tijdgebonden
Wanneer heb je je doel gerealiseerd? Tijdgebondenheid is cruciaal bij VolleKR8 om focus te behouden en de voortgang te meten. - I = Inspiratie
Voel je de inspiratie om aan de slag te gaan bij VolleKR8? Laat dit je laatste check zijn voordat je je doelen vaststelt. Inspiratie is de brandstof voor succesvolle ontwikkeling.
Via BESMARTI maak je van jouw leerdoelen krachtige instrumenten voor persoonlijke groei en effectieve omgang met uitdagende situaties.
Doel = gewenst gedrag
Het uiteindelijke doel is het aanleren van nieuwe vaardigheden en het oefenen met gedragsalternatieven. Duidelijk omschreven competenties met concrete gedragsindicatoren en attitudes dienen als bruikbare hulpbronnen. Het zichtbare niveau waar de daadwerkelijke verandering plaatsvindt, is het gedrag zelf.
Ontwikkelingsniveaus van ACM
Ontwikkelingsniveau 1: Omgeving
Mensen reageren op gedrag, niet op intenties. Het is essentieel om reacties van anderen in je omgeving te observeren en te begrijpen. Zelfreflectie is hierbij de sleutel. Wat spiegelt de omgeving en wat valt er te leren?
Ontwikkelingsniveau 2: Mentaal
Overtuigingen beïnvloeden gedrag. Identificeer overtuigingen die effectieve interventies ondersteunen en belemmeringen die succes in de weg staan. Oordelen over anderen en jezelf vereisen compassie.
Ontwikkelingsniveau 3: Emotioneel
Emoties zijn onlosmakelijk verbonden met veranderingsprocessen. Emotionele beweegredenen spelen een grote rol in veranderbereidheid. Professionele begeleiding op dit niveau is cruciaal voor succesvolle cultuur- en gedragsveranderingstrajecten.
Ontwikkelingsniveau 4: Fysiek
Stress en spanning manifesteren zich vaak fysiek. Bewustwording van lichamelijke signalen is van belang. Deze signalen dienen als hulpbron bij het maken van keuzes en het verkennen van grenzen, mogelijkheden en ambities.
Ontwikkelingsniveau 5: Zingeving
Zingeving kan een krachtige motivatie zijn voor gedragsverandering. Bij belangrijke gedragsveranderingstrajecten is het cruciaal om aan te sluiten bij intrinsieke drijfveren en kernwaarden van individuele medewerkers en de organisatie als geheel. Collectieve zingeving versterkt de verbinding en dient als motor voor het bereiken van organisatiedoelstellingen.
Concluderend biedt het ACM een holistische benadering voor effectieve begeleiding bij gedragsverandering, waarbij de diverse ontwikkelingsniveaus elkaar aanvullen en versterken. Het model plaatst de mens centraal, met oog voor zowel individuele als collectieve aspecten van verandering.
