Waarom Action Learning de sleutel is tot een succesvolle Agile of Lean transitie!
In veel organisaties zijn Agile en Lean dé gekozen routes naar wendbaarheid, klantgerichtheid en continu verbeteren. Maar ondanks goede modellen, tools en trainingen lopen veel transities vast. De reden? Niet de structuur, maar het gedrag. Niet het plan, maar de praktijk.
Action Learning biedt hier een krachtig antwoord op. Deze methode verbindt het oplossen van echte, urgente problemen met leren en gedragsverandering op de werkvloer. In kleine, begeleide groepen werken teams aan actuele uitdagingen, reflecteren ze op hun acties en versterken ze hun samenwerking en eigenaarschap.
De oorsprong: leren door te doen én te reflecteren
Prof. Reg Revans, grondlegger van Action Learning, zag al in de jaren 1940 dat organisaties pas écht veranderen wanneer mensen leren tijdens het werken aan échte problemen. Zijn visie was simpel maar revolutionair: leer niet alleen van theorie, maar van actie en reflectie in de praktijk.
Prof. Michael Marquardt bouwde verder op dit gedachtegoed en maakte Action Learning wereldwijd toepasbaar als instrument voor leiderschapsontwikkeling en organisatieverandering. Zijn boodschap: geen verandering zonder reflectie, geen leiderschap zonder leren.
Waarom Action Learning werkt in Agile en Lean transities
Action Learning onderscheidt zich van andere interventies doordat het:
- Leren, veranderen en presteren tegelijk laat plaatsvinden
- Gedragsverandering en mindsetverschuiving versnelt
- Zelforganisatie en eigenaarschap versterkt
- Direct toepasbaar is op complexe, actuele vraagstukken
- Een lerende, wendbare cultuur structureel opbouwt
- Silo’s doorbreekt en samenwerking stimuleert
In plaats van ‘leren over verandering’ laat Action Learning teams veranderen door te leren – midden in hun eigen context, met directe impact op prestaties en cultuur.
Klantverhaal: hoe Action Learning een Lean-transitie versnelde
Bij een middelgrote productieorganisatie liep de Lean-transitie vast. De processen waren uitgetekend, de tools geïmplementeerd, maar de verbeterkracht bleef uit. Teamleiders vielen terug in oude routines en medewerkers zagen Lean als “iets van bovenaf”.
De omslag kwam met Action Learning
In kleine, multidisciplinaire groepen werkten medewerkers en leidinggevenden aan échte, actuele problemen op de werkvloer — zoals stilstand door miscommunicatie en fouten bij overdrachten. Na elke actie volgde reflectie: wat ging goed, wat niet, en wat leren we hiervan?
Juist in de productieomgeving bleek die reflectie verrassend krachtig. Niet als ‘soft skill’, maar als logisch verlengstuk van het dagelijkse denken in oorzaak-gevolg en procesoptimalisatie.
Niet alleen: “Waarom viel de lijn stil?”
Maar ook: “Wat was mijn rol daarin?”
Medewerkers waren gewend om te analyseren waarom een machine stilstond — nu leerden ze ook kijken naar gedrag, samenwerking en communicatie. Dat veranderde alles. Door kort en gericht te reflecteren, groeide eigenaarschap. Verbeteringen werden ineens door het team zelf gedragen.
Actiegericht leiderschap als versneller
Een tweede keerpunt kwam van boven: het leiderschapsteam besloot actief mee te doen. Zij omarmden actiegericht leiderschap – door aanwezig te zijn op de werkvloer, vragen te stellen in plaats van te sturen, en zelf openlijk te reflecteren.
“Toen leidinggevenden zelf gingen meedoen, veranderde de toon. We voelden: dit is niet een project, dit is de nieuwe manier van samen werken.” Operator Logistiek
Deze verschuiving creëerde ruimte en vertrouwen. Teams durfden fouten te bespreken, namen initiatief, en werkten over afdelingen heen aan structurele verbeteringen.
Het resultaat
Na drie maanden waren de effecten merkbaar:
- Teamleden namen meer initiatief in verbeteracties
- Overdrachtsfouten namen af door betere communicatie
- Afdelingen werkten meer samen in plaats van naast elkaar
- Lean werd iets van hén – niet langer iets ‘van bovenaf
“Die reflectie bracht rust en eigenaarschap. Niet zweverig, maar juist praktisch. We leerden eindelijk waarom dingen niet werkten — en hoe we het samen beter konden doen.” Teamleider Assemblage
Action Learning gaf de Lean-transitie de menselijke motor die ontbrak. Niet door nóg meer structuur, maar door mensen samen te laten leren, reflecteren en verbeteren op basis van hun eigen praktijk.
“Lean werd ineens van ons. Niet iets wat we moesten doen, maar iets wat we samen konden verbeteren.” Teamleider Productie
Wat begon als een moeizame invoering van tools, groeide uit tot een gedragen, lerende organisatie in beweging.
Klaar om het verschil te maken?
Action Learning is geen training. Het is het vliegwiel dat Agile en Lean transities echt laat werken. Als jouw organisatie in een Agile of Lean transitie zit, overweeg dan om Action Learning structureel in te bouwen op strategische plekken in de organisatie:
- Gebruik het in het MT, verander- en transtieteams
- Laat het deel zijn van leiderschapsontwikkeling van alle leidinggevenden
- Zet het in als interventie bij vastgelopen transities
Ook kennismaken met Action Learning? Kijk eens bij onze Action Learning trainingen?
